top of page
Yazarın fotoğrafıÖzgür Barış Karaca

Haftalık Ekonomik Bülten 9 Ocak 2024

Haftalık Ekonomik Bülten 


[İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, Aralık'ta 47,4 olarak gerçekleşti.Endeks Kasım ayında 47,2 olarak kaydedilmişti. (50 altı daralmanın devam ettiğini gösteriyor)


 Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,65 artarak 72,55 değerini aldı.


Ticari işletmeler arasındaki mal ve hizmet tedariğinde uygulanacak temerrüt faizi %48 olarak açıklandı. 2023 başında bu oran %11,75 idi.


Suudi Arabistan, BAE, Mısır, İran ve Etiyopya resmi olarak BRICS'e katıldı..


[Köprüler ve katkı payları

Son 15 yılda ilköğretim mezunlarının ortalama ücreti yüzde 987 artarken üniversite mezunlarının aldığı maaş yüzde 622 artış gösterdi


2023 yılında 2022 yıl sonuna göreGram altın %79€/₺ %63$/₺ %58BİST100 %36 arttı


İran'ın "Elburz" adlı savaş gemisi Babu'l Mendeb Boğazı'ndan geçerek Kızıldeniz'e girdi.


[Tayvan Başkanı Tsai Ing-wen: (Çin lideri

Xi Jinping'in yılbaşı mesajında yeniden birleşme sözleri için)▪️"Bu, karar vermek için Tayvan halkının ortak iradesini almaktır. Sonuçta biz demokratik bir ülkeyiz"


Dünya Ocak ayında Tayvan ile başlayıp Kasım ayında gerçekleşecek ABD başkanlık seçimlerine kadar devam edecek olan dönem 40 ulusal seçime sahne olacak


 İTO: İstanbul'da Aralık'ta perakende fiyatlar aylık %3,52, yıllık bazda ise %74,88 oldu (Enflasyon hızlanıyor)


İTO Toptan Eşya Fiyat Endeksi aylık %2,3 arttı. Buna göre artış yıllık %62,8 oldu.


ABD Donanması, Kızıldeniz’de ticari gemiyi ele geçirmeye çalışan Husi teknelerini batırdı


Kamuya ait otoyol ve köprülere %76, Yap-İşlet-Devret yöntemiyle yapılan otoyol ve köprülere %50 zam yapıldı


Mehmet Şimşek:Programımızın olumlu sonuçlarını yeni yılda da almaya devam edeceğiz. 2024 yılı;•Yıllık enflasyonda düşüşün başladığı, (Mayıs'ta enflasyonun seçim sonrası zamlar, parasal genişleme ve kur artışı ile  %76-78 bandına yükselmesi temmuzda düşmeye başlaması bekleniyor)•Rezerv yeterliliğinin daha da arttığı, (Merkez Bankası rezervleri aetmakla birlikte yurtdışından fon gelebilmesi ve cari açığın düzelmesi için kurun artması öngörülebilir)•Kur korumalı sistemin sonlandığı, (TL dönüşüm sonlandı, ama KKM yükü hükümet üzerinde baskı oluşturduğu için seçim sonrası KKM lere ciddi vergi yükü gelecektir. KKM makul seviyeye geldikten sonra devalüasyon sertleşecektir)•Cari açıkta kalıcı iyileşmenin başladığı, (dolar bazında yüksek kalan asgari ücret ve bu kur seviyesi ile pek mümkün görünmüyor)•Bütçe disiplininin tesis edildiği,(Seçimlerden sonra bir ihtimal)•Sürdürülebilir yüksek büyümenin temellerinin güçlendiği bir yıl olacaktır.


Bulgaristan ve Romanya , 31 Mart 2024 tarihinden itibaren deniz ve hava yoluyla Şengen'e dahil olacaklar.


 Gelir vergisi dilimleri veMotorlu Kara Taşıtları Vergisi,Yeniden Değerleme Oranı(% 58.4) oranında artırıldı.


Çin Aralık ayı imalat pmi verisi 49 ile beklenti ve öncekinin altında açıklandı.(Emtia fiyatları için negatif)


Merkezi Kayıt Kuruluşu(MKK) nezdinde pay senedi yatırımcı sayısı bir haftada 800 bin kişinin üzerinde düşüş gösterdi.


Enflasyon Muhasebesi düzenlemesi ile Bilanço esasına tabi gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançoları, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerin 2024'te biten hesap dönemi sonuna ait bilançolarını ve bilançonun aktif ve pasifinde yer alan parasal olmayan kıymetleri kapsayacak.


Parasal kıymetlerde ise uygulamaya tabi olmayacak.2023 hesap dönemi sonu itibarıyla yapılacak enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan kar veya zarar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak. (Genel olarak,Şirketlerin fiyat kazanç oranları artarken, piyasa değeri/defter değeri azalacak. )


Türk-İş Aralık ayında açlık sınırı 14.431 TL (Önceki 14.026 TL)Yoksulluk sınırı 47.009 TL (Önceki 45.687 TL)


ÖTV artış beklentisi nedeniyle benzin ve motorinde 2.3-3 TL lik bir artış bekleniyor

Ticaret Bakanlığı’nın öncü verilerine göre Aralık ayında dış ticaret açığı yüzde 37,1 düşüşle 6,1 milyar dolar olarak kaydedildi. 2023 yılının tamamında ise dış ticaret açığı 106 milyar dolar olarak gerçekleşti


Tüketici Fiyat Endeksi, Aralık 2023, Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık %64,77, aylık %2,93 arttı


TÜİK: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık %44,22, aylık %1,14 arttı[3/1 10:16] Karaca: TÜİK'in açıkladığı Aralık ayı enflasyon verileri ile emekli ve memurun zammı da netleşti. Açıklanan enflasyon verilerini göre SSK ve Bağkur emeklisi yüzde 37,56 zam, memur ve emeklisi de yüzde 49,3 zam alacak


ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Aralık ayında %4,12 arttı.  E-TÜFE’nin 2023 yılındaki artışı %127,21 olarak gerçekleşti.


ABD, Husilerin Kızıldeniz'e dün 2 füze fırlattıklarını duyurdu


K33 Research'e göre, Bitcoin spot ETF'leri için kararların 8-10 Ocak arasında gelmesi bekleniyor. (Etf onayları verilmesi durumunda bitcoinde beklenti gerçekleştiği için yükseliş eğilimi yerini düşüşe bırakabilir)


Tesla, dördüncü çeyrekte beklenenden daha fazla araç teslim etmesine rağmen,  en çok elektrikli otomobil satan üretici ünvanını Çin'den BYD Co.'ya kaptırdı


HSBC yayınladığı araştırma notunda, "Emtia fiyatlarının 2024 yılında ortalama %2 artacağını ve 2025 yılında %4 düşeceğini tahmin ediyoruz," dedi

Akaryakıtta ÖTV oranı yüzde 25,6 oranında artacak.Buna göre ÖTV tutarları benzinde 7,52 TL'den 9,44 TL'ye, motorinde 7,05 TL'den 8,85 TL'ye çıkacak


HSBC stratejistleri Murat Toprak ve Charotte Ong yayımladıkları notta Dolar/TL ’nin yavaş ve ılımlı yükselişle yıl sonunda 33’e çıkacağı görüşünü koruduklarını belirtti.


Aralık ayı enflasyon verileri üzerinden yapılan hesaplamaya göre işyerleri kiralarında uygulanabilecek tavan zam oranı yüzde 53,86 gerçekleşti.


Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesi'nin Can Atalay kararının tanınmamasına karar verdi.(Yargıtay'ın kararı Anayasa Mahkemesi taratışmalarını siyaseten artıracak önemli bir gelişme)


İran Kerman Eyaletindeki Kasım Süleymani türbesine giden yolun yakınında gaz tüpleri patladı.( 73 kişinin öldüğü olayda İran henüz bir tarafı suçlamadı. Ancak dün Lübnan'da gerçekleşen suikast sonrası değerlendirmeler, manipülasyon yapılarak İran ve Lübnan'ın savaşa çekilmeye çalışıldığı şeklinde. Petrol fiyatlarında artış eğilimini güçlendirebilir)


Morgan Stanley,- Brent petrolünün varil fiyatının 2025'te 70-75 dolar aralığına gerilemesini bekliyor- Brent petrolünün 2024 yılının ilk yarısında 80 dolarlar civarında olmasını bekliyor


Lübnan Dışişleri Bakanı Abdallah Buhabib, ülkesinin İsrail ile savaşa sürüklenmemesi için Hizbullah'ı geri adım atmaya ikna etmeye çalıştığını ifade etti.


Şimşek: - 2024'te gevşek bir para politikasına doğru evrileceğiz- 2023'te Türkiye'de ekonomik büyüme güçlü seyretti. (2024 ye faiz indirimi beklentileri tahvil, borsada ve konutlarda  pozitif fiyatlamaya yol açması muhtemel görünmekte, faizlerin temmuz ayında indirime gitmesi genel beklentiler arasında)


Şimşek: Türkiye'nin para politikası, TCMB'nin uhdesinde ve parasal sıkılaşmanın enflasyonu çıpalayıncaya kadar devam edecek (Temmuz ve sonrasına kadar yüksek enflasyon, %42.5 MB faiizin devam edeceği, merkez bankasının repo yoluyla bilanço küçültürken, bütçe açıklarının sçwim öncesi artacağı, kur korumalı mevduatın azalma durumuna göre kurlarda yukarı yönlü seçim sonrası hareket olabileceği öngörülebilir.


Yabancıların borsa ve tahvil piyasasına girişlerinin devamı uzun vadeli borsa ve tahvil alımları için uygun olabilir)


Türkiye'de konut sahipliği oranı;- 2006’da %60,90 iken- 2022 sonunda%56,7 ye geriledi.Kaynak: TÜİK


Piyasa Profesyonelleri Anketi%42.2’si yurtiçi hisse senetlerinde ağırlığı artır tavsiyesinde bulundu.


Buna karşılık nötr kal diyenlerin oranı %33.0’ten %29.4’e geriledi.Aralık’ta TL mevduat ile ilgili ağırlığı artır tavsiyesi %63.6’dan %54.9’a gerilerken nötr kal tavsiyesi %16.9 dan %24.5’e yükseldi.Geçtiğimiz ay itibarıyla ağırlığı artır tavsiyesine dönülen uzun vadeli tahvillerde ağırlığı artır diyenlerin oranı %41.5’ten %44.1’e yükseldi


Kuzey Kore, Güney Kore'nin Yeonpyeong ve Baengnyeong adalarını top atışları ile vurdu. Siviller bölgeden tahliye ediyor.


Otomobil ve hafif ticari araç satışları aralıkta önceki yıla göre %37,7 arttı. Satışlar 2023 yılının tamamında ise yıllık %57,4 artışla rekor kırarak 1 milyon 232 bin adete ulaştı.


Faiz indirimi beklentileri dolar endeksini aşağı çekmişken bugünlerde faiz indiriminin daha geç yapılacağı beklentileri tekrar hafif yönlü artış eğilimine Dxy dolar endeksini artırmakta, ABD 10 yıllık tahvillerinde aynı nedenler faizlerde yeniden artışa neden olmakta. Petrol kızlıdenizdeki Husi saldırıları ve arz kesintileri nedeni ile artarken Çin'in büyüme rakamlarını aşağı çekmesi etkisi ile düşme eğiliminde fiyat 70-80 dolar arası dalgalanacağı genel olarak beklenmekte, Altın fiyatları doğu merkez bankaları altın alımı, Fed faiz indirimi beklentileri ile yükselmiş iken faiz indiriminde beklenilen sürecin gecikeceği eğilimi yumuşak düzeltmelere neden olmakta, gümüş altınla aynı etkilere sahip olarak alçalıp yükselirken beklenilen sert yukarı yönlü hareketleri kısıılı görünmekte, BDI Baltık Yük endeksi 1300 seviyesinden 2086 ya kadar yükselmesinde Kızıldeniz yollarının kullanılmaması nedeniyle artan navlun fiyatları ve ticaret dinamiğinin güçlü devam etmesi olarak gösterilmekte, bu durum ve petrol fiyatları

Dünyada enflasyonun beklendiği gibi düşüş eğilimine kolay girmeyeceğini göstermesi açısından önemli. Euro'nun değer kazanması daha çok Fed'in faiz indirimleri ile alakalı olmakla birlikte Avrupa'daki durgunluğun daha derin olması ve AMB bin daha etken faiz indirim sürecine girme ihtimali Euro/dolar paritesinde yükseliş eğiliminin sona geldiği beklentilerini artırmakta. Dolar TL kuru için temel senaryo, seçimlere kadar doların aynı düzeyde artacağı, seçim sonrasında yabancı para girişi için artış eğiliminin hızlanacağı ancak bunun olması için Dövize endeksli KKM oranının azaltılmaya çalışılacağı şeklinde. Yabancı banka ve kuruluşlar kur beklentileri 33-38 TL altında olsa da dolar bazında yüksek asgari ücret ve memur maaşları olduğu sürece cari açık verileceği öngörüsü ile kurun daha da yukarıda tutulacağı öngörülebilir.


TL referans tahvil faizlerinin %42 ye çıkması gelecek enflasyon beklentilerine bağlı olarak ciddi bir yatırım imkanı sunabilir. Bu yıl mayıs ayında enflasyonun %80 seviyesine kadar çıkması beklenirken, enflasyonun diğer senelerde seçim olmayacağı, yabancı kaynak geleceği ve kamu tasarrufu yapılarak enflasyonun tek hanelere çekileceği varsayımı gerçekleşirse TL tahvillerinden ciddi para kazanma potansiyeli bulunmakta. (Geçmiş 20 yılın iktidar enflasyon ortalaması %19). Borsa geçen yıl %35 kazançla enflasyon karşısında zarar ettirmiş olmakla birlikte. Fiyat kazanç ve piyasa defter değeri olarak küresel bazda çok ucuz kalmış durumda. Ancak enflasyon muhasebesi ile rakamlar gerçekleri yansıtmamakla birlikte, özellik mal varlığı olan sanayi şirketleri perakende sektörler yeniden değerlemede olumlu finasal sektörler ise olumsuz değerlenecek alanlar. (70 milyar TL ekstra vergi için banka ve finans kuruluşları bu kapsamın şimdilik dışında bırakıldı). Halka arzlar, %50 ye varan mevduat faizleri yatırımcı ilgisini borsadan uzaklaştırmış iken, yabancı alımlarının 4-5 haftadır geliyor olması beklentileri artımakta. Endeks 30 ve 100 kağıtları özellikle zamanında yabancı satışları nedeni ile ucuz kalmış durumda. Seçimlere kadar inişli çıkışlı bir piyasa görebşkmekle birlikte potansiyel beklentiler artış yönünde


Kripto paralarda temel beklenti ABD SPK sı sayılan SEC'in kripto para borsa yatırım fonlarına onay vermesinin getireceği ivme. 60 bin dolarlardan 18 binlere kadar düşmüş Bitcoin bu beklentiler ile 45 bin dolara kadar yükseldi. Ancak Binance gibi bir çok kripto para borsasına açılan davalar ve düzenlemeler ABD'nin kripto para borsalarında hakim olmak için yaptığı operasyonlar olarak bakılmakta. Bu durum doların alternatifi olan Altın nasıl borsalar yolu ile açığa satış vb. yolu ile baskılanıyorsa, aynı durum özellikle altcoinler için geçerli olacağı ve ciddi riskleri barındırdığı öngörülebilir. Kısa vadeli artışlar ve yükselişlerin bol olduğu bir piyasa göreceğiz. BRICS ülkeleri ise ABD  dolarının alternatifi olabilecek altına dayalı bir dijital para hazırlığı içerisinde. Bu durum altında ciddi yükseliş potansiyelini içerirken, aynı ülkeler emtia üreticisi olarak fiyatları yukarı çekme eğiliminde. Çin'e uygulanan gümrük ve kotalar kota uygulayan ülkelerdeki mal fiyatlarını yükseltip bizim gibi yarı gümrük birliği üyesi ülkelere tedarik eğilimini artırabilir. Ama genel eğilimin tüm dünyada bu kotaların ve vergilerin fiyatları uzun süreli olarak yukarıya çekmesi yönünde olacağı genel kanı olarak yer almakta.


BDDK: Kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları 2 trilyon 626,4 milyar TL (Önceki 2.652t)

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası(TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, bir önceki hafta 177 milyar 204,9 milyon dolar olan yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 29 Aralık ile sona eren haftada 176 milyar 156,60 milyon dolara geldi

2023 yılında geniş para arzı (M3) yıllık %65,34 artarak 14 trilyon₺ tutarına ulaştı


Yurt dışında yerleşik kişiler piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış verilerle 29 Aralık haftasında 39,9 milyon dolar hisse alışı yaptı. aynı hafta DİBS (Kesin Alım) alımları 5,1 milyon dolar oldu.


Goldman Sachs, Türk lirasında (TL) reel değer kazanç sinyali verirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) net rezervlerinin bu yıl pozitife dönmesini bekliyor.


ABD'de Aralık'ta işsizlik oranı %3,7 (Beklenti %3,8, önceki %3,7)


Faizlerİhtiyaç: %61,75Taşıt: %33,31Konut: %41,50Ticari: %53,481-3 ay vadeli mevduat: %52,50Toplam mevduat: %47,06

TL mevduatın aylık reel getirisi son 3 ayda ne oldu?Ekim: %-1,38Kasım: %-1,00Aralık: %-0,60.

(MKK) verilerine göre borsada portföyü 1 milyon TL üzerinde olan büyük yatırımcı sayısı Aralık ayında bir önceki aya göre 20 bin 904 azaldı.


TCMB repo işlemlerine rağmen bankacılık sisteminde likidite fazlası 3 Ocak itibariyle 400 milyar TL’yi aşarak rekor seviyeye yükseldi.

(Mevduat ve kredi faizlerinin düşük kalması ve bankaların kredi iştahı açısından yüksek bir tutar)

Dünya Altın Konseyi Verilere göre, kasım ayında 25 ton altın alarak ilk sıraya yükselen TCMB'yi, 19 tonluk alımla Polonya Merkez Bankası ve 12 tonluk alımla da Çin Halk Bankası izledi.


 Freightos.com verilerine göre Husilerin Kızıldenizdeki saldırılarınsonrası, Asya'dan Kuzey Avrupa'ya 40 feet'lik bir konteynır ile mal göndermenin spot fiyatının, Aralık ortasında sapmaların başlamasından hemen öncesine göre yüzde 173'lük bir artışla 4.000 doları aştığını hesapladı.


JPMorgan, ABD'nin 34 trilyon dolarlık borç dağının ekonomi için bir "kaynayan kurbağa" fenomeni olabileceği, çünkü daha yüksek açıklar ve balonlaşan borç servis maliyetlerinin kolayca sürdürülemez hale gelebileceği uyarısında bulundu


 Kasım ayında 49,5 olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, aralıkta sınırlı bir artışla 49,7'ye yükseldi.


Ziraat Bankası 5 yıl vadeli sürdürebilir linkli eurobond ihracına çıkıyor. İlk getiri beklentisi 8.50% şeklinde gerçekleşti


BlackRock, Ark ve Bitcoin'e doğrudan yatırım yapan bazı diğer ihraççılar, spot bitcoin ETF onayından önce sürecin son adımı olan S1 dosyalarını sundu.(Bitcoin fiyatlarında hareket artacaktır. Beklenti satın alındığı için gerçekleşmesi durumunda yukarı yönlü hareket ters hareket edebilir)


ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonunun (SEC) Başkanı Gary Gensler, X sosyal medya hesabından, kripto varlıklarına yatırım yapmayı düşünenlerin aklında bulundurması gereken konular hakkında paylaşım yaptı.(Paylaşım SEC'in kritpto para borsa yatırım fonlarına onay verileceği şeklinde yorumlandı ve bitcoin 47 bin dolar seviyesine yükseldi)


Yorumlar

Yatırım tavsiyesi değildir


3 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Haftalık Ekonomik Bülten 29.10.2024

Goldman Sachs: Trump'ın gümrük vergileri ve vergi indirimleri altında euro dolar karşısında %10 düşebilir İstanbul Planlama Ajansı’nın...

Haftalık Ekonomik Bülten 23.10.2024

Mercer CFA Enstitüsü Küresel Emeklilik Endeksi'ne göre Hollanda 84.4 puanla en iyi emeklilik sistemine sahip ülke oldu. Türkiye ise 48.3...

Haftalık Ekonomik Bülten 15.10.2024

Eylül’de aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 4,67, tüketici fiyat endeksi...

コメント


bottom of page