Haftalık Ekonomik Bülten 21.05.2023
Bakan Şimşek kamuda tasarruf paketini açıklıyor
Tek seferlik gelirlere dayalı kalıcı harcama programları başlatılacak
Kamu kurumlarının bütçe ödeneğine göre yatırım projeleri yürütülecek
(Kamu Yatırımları) Zorunlu haller dışında yeni proje kabul edilmeyecek
Temsil ve tanıtma ödeneklerinde 2024 yılında %25 kesinti yapılacak
Zorunlu haller hariç, demirbaş alımlarının 3 yıl süreyle durdurulacak
Deprem riski hariç, yeni hizmet binası alımı ve yapımı 3 yıl süreyle durdurulacak
Yeni bina kiralanmayacak, mevcut kiralamalar bir takvimle sonlandırılacak
- Mobilya, tefrişat ve ofis donanımı gibi demirbaş alımlarını 3 yıl süreyle donduruyoruz
- Zorunlu haller dışında kamu yatırım programına yeni proje almayacağız
- Fiziki ilerlemesi %75'in üzerinde olan yatırım projeleri, deprem riski nedeniyle gerekli olan yatırım projeleri önceliklendireceğiz
Bakanlıkların yurt dışı teşkilatları ihtiyaçları çerçevesinde gözden geçirilecek
- Bundan sonra hizmet içi eğitimler sadece kamu tesislerinde yapılacak
- Yurt dışı geçici görevlendirmeleri sınırlandırıyoruz
Ambulans, savunma, güvenlik gibi zorunlu ihtiyaçlar hariç yeni araç almayı ve kiralamayı üç yıl süreyle durduruyoruz
-Bütçe dışı kaynaklardan taşıt kullanımı izne tabi tutulacak; Kanunla izin verilenler hariç yabancı menşeli araç kullanımına son veriyoruz
İlk çeyrekte 10,9 milyar dolar cari açık verildi. Net hata ve noksan (NHN) kalemi -16,1 milyar dolar oldu.Cari açık ile NHN toplamı 27 milyar dolar finansman ihtiyacı doğurdu.Finansman ihtiyacının 22,7 milyar doları merkez bankası rezervleriyle karşılandı.(Kaçak altın nedeniyle oluştuğu tahmin edilen net hata noksan ve ithalat nedeni ile)
Ödemeler Dengesi, Mar'24 - Cari işlemler aylık 4,54 mr USD açık verdi. 12 aylık cari işlemler açığı 31,23 mr USD oldu.
Çin'de tüketici fiyatları beklenenden daha hızlı yükseldi.Nisan ayında tüketici fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 0,3 artış kaydetti. Bu, ekonomistlerin yüzde 0,2'lik tahmininden ve Mart ayında görülen yüzde 0,1'lik artıştan daha yüksekti.Ayrı olarak, Çin'in üretici fiyat endeksi, bir önceki aydaki yüzde 2,8'lik düşüşe kıyasla, geçen yılın nisan ayına göre yüzde 2,5 düştü
(Haftalık olarak genel değerlendirme yapıldığında, seçim sonrası swap kanallarının açılması ve ülke CDS primlerinin düşmesine paralel olarak özellikle yüksek faiz ortamında tahvil piyasasına yurtdışı kaynaklı para girdiği, bu giriş sonrası dolar kurunun düşmesini engellemek ve rezevlerini artırmak için merkez bankasının döviz aldığı ve dolar kurunun 32 liranın altına düşmesine izin verilmediği, piyasaya fazla verilen TL nin emilmesi ve TL faizlerin düşüp yeniden dövize yönelmemesi için merkez bankasının depo ihalesi açarak fazla TL yi bankalardan alma eğiliminde olduğu, gelen paranın borsaya girmediği, yerli yatırımcıların döviz birikimlerini bozdurma eğiliminde olmadığı, yılbaşından bugüne 16.5 milyar dolar net hata noksan kalemi ile ağırlıkla kaçak altını finanse etmek üzere yurtdışına döviz çıktığı, cari açığın net hata noksan ve ithalat eğilimi nedeniyle yüksek devam ettiği, gayrımenkul ve ikinci el araç fiyatlarında reel gerilemelerin devam ettiği, yüksek faiz ortamında bir çok katmadeğer üretemeyen firmanın zorlanacağı ve ödeme sorunları yaşayacağı, aynı şekilde hane halkının kredi kartı harcamalarının devam ettiği ve yüksek faiz nedeniyle ödemelerde aksaklıkların artacağının rating şirketlerince beklendiği, yazın gelmesi ile birlikte 35 milyar dolar civarında turizm gelirinin beklenmesi ve merkez bankasının rezervlerinin artmasının ekonomi yönetimini rahatlacak olmakla birlikte, asıl sorunun70 milyar dolar civarında olan kur korumalı mevduatın bitirilmesi olduğu ve bu tutarlar azalıp ödenebilir duruma geldikten sonra kurların artırılmak zorunda kalacağı öngörülebilir. Farklı hesaplamalarla reel TL kurunun %20-25 civarında pahalı olduğu (dövizlerin ucuz kaldığı) öngörülebilmekte. Yurtdışı kaynaklı gelen sıcak para yüksek faize gelirken kurun belli bir süre artmayacağı öngörü ile gelmesi ve çıkış için swap kanallarının açık olması bu rahatlığı sağlarken, Ukrayna kaynaklı olarak ortaya çıkabilecek yeni gelişmeler ters yönlü hareketleri tetikleme potansiyeli bulunmakta)
Bloomberg News tarafından derlenen verilere göre, yatırımcıların ABD, Avrupa ve Japonya gibi daha ucuz bölgelerden borçlanıp bu parayı Türkiye gibi yerlerdeki daha yüksek getirili finansal varlıklara yatırdığı arbitraj ticareti, dolar cinsinden borçlanan yatırımcılara son altı ayda %12'den fazla kazanç sağladı. Bu oran, en yakın rakipleri olan Meksika ve Rusya'daki yaklaşık %8'lik kazançla karşılaştırılıyor.
HSBC yayımladığı notta, makro ve mali değerlendirmelerinin “büyük ölçüde” değişmediğini belirterek, TL'nin reel olarak istikrarlı kalması durumunda dolar/TL'nin yılı 37-40 aralığında tamamlayabileceğini kaydetti
ABD'de Nisan'da üretici fiyatları aylık %0,0 5(Beklenti %0,3, Önceki %0,2)
ABD'de Nisan'da üretici fiyatları yıllık %2,2 (Beklenti %2,2, Önceki %2,1)
Fed/Powell:
- Bir sonraki hamlenin bir faiz artışı olacağını düşünmüyorum
- Politika faizini olduğu yerde tutmamız daha muhtemel
- Piyasa faizlerindeki düşüşler arasında gecikmeler var ve bizim zannettiğimizden daha uzun süre ortaya çıkıyor
-ABD ekonomisi çok iyi performans gösteriyor
-ABD ekonomisinde çok güçlü bir iş gücü piyasası var
-Hanehalkı finansal olarak iyi durumda
-Tüketici harcamaları ve iş yatırımları güçlü
-Hala birçok sanayide iş gücü açığı var
Fitch Ratings, kamu finansmanı, fon çeşitlendirme hedefleri ve İslami finans geliştirme gündeminin, önümüzdeki iki yıl boyunca Türk borç sermaye piyasası ihracını yönlendirmeye devam edeceğini açıkladı.
Orta vadede, Türk borç sermaye piyasasının 450 milyar doları aşmasının muhtemel olduğunu belirten Fitch, sukuk ihraçının yüzde 20'yi geçmesini beklediklerini kaydetti
Avrupa Birliği Komisyonu, Euro bölgesi ekonomisinin bu yıl, geçen Kasım ayında öngördüğü %1,2 yerine %0,8 büyüyeceği yönündeki Şubat ayı tahminini teyit etti
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi, Nis'24 - Bütçe dengesi 177,83 mr TL açık; faiz dışı denge 63,80 mr TL açık verdi. Yılbaşından itibaren bakıldığında bütçe dengesi 691,31 mr TL açık; faiz dışı denge 326,81 mr TL açık verdi.
29 Mart-10 Mayıs değişimi
TL krediler: +51 milyar₺
TL mevduat: +583 milyar₺
TL mevduat - TL kredi: +532 milyar₺
YP kredi: 8,4 milyar dolar
YP mevduat: -11,8 milyar$
YP kredi - YP mevduat:
+20,1 milyar dolar
Bankaların TCMB ile swapları:
-26,3 milyar dolar
TÜİK verilerine göre Türkiye'de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hanehalkı büyüklüğünün azalma eğilimi devam etti. Önceki yıl 3,17 olan hanehalkı büyüklüğü 2023 yılında 3,14 kişiye düştü.
Hazinece İlk 4 ayda Halk Bankası'na ödenen görev zararı, 7,2 milyar liraya; Ziraat Bankası'na ödenen 17,3 milyar liraya ulaştı. EÜAŞ'a ilk 4 ayda 75,5 milyar lira görev zararı ödendi (Elektrik zamları ve yükselen esnaf kredileri gündeme gelecektir)
TÜİK-Önceki yıl 1 milyon 35 bin 795 olan canlı doğan bebek sayısı, geçen yıl 958 bin 408 oldu. Canlı doğum sayısı 58 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşirken toplam doğurganlık hızı 1,51 ile nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10'un altında kaldı.
Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) 2024 yılında kamuya ait otoyol ve köprülere yüzde 76, Yap-İşlet-Devret yöntemiyle yapılan otoyol ve köprülere yüzde 50 oranında zam yaptı.
Şimşek: Köprü ve otoyollardaki son fiyat artışlarının yıllık enflasyona etkisinin yaklaşık 0,05 puan (taşımacılık maliyetleri kaynaklı tüm dolaylı etkiler dahil) ile sınırlı olacağını öngörüyoruz
Kiev, Rusya topraklarını hedef almak için Amerikan silahlarını kullanmasına izin vermesi için Washington'a baskı yapıyor-Politico
ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre, tüketici fiyatları Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre %3,4 arttı. Piyasa beklentisi de bir önceki ay %3,5 olan enflasyon artış hızının %3,4'e gerileyeceği yönündeydi. Aylık bazda ise tüketici fiyatları beklentilerinin altında %0,3 olarak açıklandı. Piyasalar bir önceki ay %0,4 olan artışın yine aynı seviyede geleceği şeklinde oluşmuştu
17 Mayıs 2024 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2024 I. Geçici Vergi Dönemine (Ocak-Şubat-Mart) ait Gelir ve Kurum Geçici Vergi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 22 Mayıs 2024 Çarşamba günü sonuna kadar uzatıldı.
Erdal Sağlam: Mevduat (ve herhalde fonlarda BS) stopaj oranı Temmuz'da %15'e çıkarılabilir.
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık %60,77 arttı, aylık %2,71 arttı
Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi Mayıs ayında bir önceki ayın nihai endeksine göre yüzde 6,99 oranında azalarak 63,42 değerini aldı.
Azerbaycan ve Ermenistan, Gazah ili yönündeki sınır hattının Sovyetler Birliği Genelkurmay Başkanlığının 1976 tarihli topoğrafik haritasına uygun belirlenmesi hususunda protokol imzaladı.
Ticaret Bakanlığı, dökme seramik elyaf ile bazı paslanmaz çelik ürünlerin ithalatında gözetim önlemi uygulanacağını açıkladı, paslanmaz çelik ürünlerine uygulanan gözetim önlemi yeniden düzenlendi.
Wall Street'te enflasyon beklentileri gerilerken Fed faiz indirimi beklentileri güçleniyor. TÜFE verisi sonrası S&P 500 bir rekor daha kırarken hisse senetleri global çapta Bloomberg
Fed'in faiz indireceği beklentilerini güçlendiren ABD enflasyon verisi sonrası kripto paralarda yaşanan ralli, Bitcoin spot ETF'lerine de yansıdı. Bitcoin fiyatının 66 bin doların üzerini test ettiği 15 Mayıs'ta Bitcoin spot ETF'lerine toplam net giriş 303 milyon dolar oldu.Foreks
Bütçe açığı vergi gelirlerinin önünde gidiyor
ECB: (AMB) - Ticari gayrimenkul fiyatları daha da düşebilir, görünüm belirsiz
- Resesyon riski hafifledi, jeopolitik riskler devam ediyor
BETAM, Sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü Raporu: Reel fiyatlardaki düşüş on aydır devam etmektedir. Reel fiyatlardaki yıllık değişim oranı ülke genelinde yüzde -16,3’e, İstanbul’da yüzde -18,3’e, İzmir’de ise yüzde -15,4’e kadar gerilemiştir. Ankara’da da düşüş görülmüş fakat yüzde -10,9 seviyesinde kalmıştır. Yani ülke genelinde ve üç büyük ilde ortalama konut bir yıl öncesine göre reel anlamda ucuzlamıştır. Konut talebi endeksi Mart 2024’e kıyasla yüzde 6 azalmıştır.
Türkiye, İsrail ile dış ticaret faaliyetinin tamamen durduğunu belirtirken, İsrail karara misilleme olarak Türkiye ile serbest ticaret anlaşmasını feshedecek ve Türkiye'den ithal ürünlere yüzde 100 gümrük vergisi getirecek.
BM, Türkiye'nin bu yıl %3,2, gelecek yıl %3,6 büyüyeceğini öngördü
Çin Ulusal İstatistik Bürosu, perakende satışların Nisan ayında bir önceki yıla göre yüzde 2,3 arttığını bildirdi. Bu veri, ekonomistlerin yüzde 3,8'lik artış tahmininden daha az gerçekleşti
28 Şubat davasında ceza alan ve tutuklu bulunan Çevik Bir, Çetin Doğan, Erol Özkasnak, Fevzi Türkeri, Yıldırım Türker’in de aralarında olduğu komutanlar Cumhurbaşkanı kararı ile affedildi.
(TCMB) piyasa katılımcıları anketinin Mayıs ayı sonuçlarına göre piyasa katılımcılarının 12 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi yüzde 33,21 olarak kaydedildi.
Bir önceki ankette bu beklenti yüzde 35,17 seviyesindeydi.
Reuters'a konuşan İranlı yetkililer, İran Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanını Emir Abdullahiyan'ın içinde bulundukları helikopterin düşmesi nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi
Tasarruf genelgesi doğrultusunda 300 Mal Müdürlüğü kapatılacak.
Çin, Avrupa Birliği'nin Çinli şirketlere yönelik soruşturmalarına karşılık olarak kimyasal ithalatına yönelik bir soruşturma başlattı.
İran'da olağanüstü hal ilan edildi, hükümet kurulu acil toplandı. Reisi'nin ölümü sonrası 50 gün içinde seçimlerin yapılması bekleniyor.
İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin helikopterinin düşmesi, Suudi Arabistan Kralı'nın rahatsızlığı ve İsrail Başbakanı Netanhayu'nun bir ateşkes konusunda isteksizliğinin devam etmesi ons altını rekor seviyelere taşıdı.
Ayhan Bora Kaplan soruşturmasıyla ilgili 2'si Emniyet Müdürü olmak üzere 7 kişi tutuklandı.
Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi, Nisan 2024, Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) yıllık %65,53 arttı, aylık %1,37 arttı
2024 Mart sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre, Türkiye’nin yurt dışı varlıkları, 2023 yıl sonuna göre % 3,7 oranında azalışla 317,0 milyar dolar, yükümlülükleri ise % 3,4 oranında artışla 634,7 milyar dolar oldu.
Şimşek: Türkiye'nin dış açığında neredeyse yarı yarıya bir düşüş var, önemli dengesizliklerden biri bu sayede giderilmiş oldu.Fon akışında bizim öngördüğümüzden çok daha büyük bir artış var.(Kira artışlarına %25 sınırı) Devam etmesi için bir sebep görmüyorum, etmemesi gerektiğini düşünüyorum, etmesi yönünde yapılan bir çalışma da yok. Piyasadan döviz almasak dolar/TL 30’un altına gelirdi
Bakan ŞİMŞEK: “ Biz de çok uluslu şirketler için asgari kurumlar vergisini getireceğiz. Benzer bir çalışmayı diğer firmalar için de yapıyoruz. Bütün firmalar için asgari bir kurumlar vergisi hususunu çalışıyoruz.”“Şehir rantları; Arsalar ve gayrimenkuller üzerinden elde edilen gelirler üzerine bir çalışmamız var.”
Türkiye'deki elektrik dağıtım şirketlerini temsil eden Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) Başkanı Barış Eldeniz Türkiye'de elektrik tüketimininin yaklaşık yarısının sübvansiyonlu tarifeden alındığını söyledi. Elder tarafından derlenen verilere göre geçen yıl hükümetin sübvansiyon harcaması 120 milyar lira olarak gerçekleşti.
Bankanın verilerinden Bloomberg HT'nin yaptığı hesaplamalara göre, swap hariç net rezervi geçen hafta 9,5 milyar dolar iyileşti. Son veriyle birlikte TCMB'nin swap hariç net rezervi eksi 14,1 milyar dolara yükseldi.
Program Tanımlı Faiz Dışı Denge, Nis'24 - Faiz dışı denge, maliye ve program (IMF) tanımlamasına göre sırasıyla 63,8 mr TL açık ve 121,2 mr TL açık verdi. 12 aylık toplamda ise maliye tanımlı 780 mr TL açık; program tanımlı 1.139 mr TL açık verdi; fark -359 mr TL oldu.
Barclays, EEMEA bölgesi içinde yüksek carry sağlaması sebebiyle Türk bankalarının tahvillerine yönelik tavsiyesini 'orta ağırlık'tan 'ağırlık artır'a yükseltti
Bloomberg Emtia Endeksi pazartesi günü son sekiz ayın en yüksek seviyesine tırmandı.
Bank of America yıl sonunda dolar/TL'nin 38 seviyesinde olmasını bekliyor
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da yer alan gecikme zammı oranı, her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere yüzde 3,5'ten yüzde 4,5'e yükseltildi.%9 olan yasal faiz, 1/6/2024 tarihinden itibaren %24’e 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde yeralan gecikme zammı AYLIK %4,5 olarak yeniden belirlendi. Eski oran aylık %3,5 idi. Yıllık %36 olarak uygulanmakta olan tecil faizi oranı ise bugünde itibaren yıllık %48 oldu.
Koç Holding Yapı Kredi'nin yüzde 61,2'sini 8 milyar dolara satma iddiasına ilişkin yaptığı açıklamada "Holding şirketi olarak portföyümüz ile ilgili gündeme gelebilecek alternatiflerin değerlendirilmesine yönelik olarak, ilgili taraflarla görüşmeler yapılabilmektedir" ifadesini kullandı.
Yorumlar
Yatırım tavsiyesi değildir
Kpro | Yönetim | Finans
#bist #DolarTL #faiz #btc #Ethereum #gümüş #işsizlik #para #tcmb #mevduat #yatırım #kredi #borsa #yatırımfonu #kur #gayrımenkul #hisse #tahvil #bülten
Comments