top of page
Yazarın fotoğrafıÖzgür Barış Karaca

24 Ekim 2022 Haftalık Ekonomik Bülten

Haftalık Ekonomik Bülten

ABD Merkez Bankası (Fed), "Bej Kitap" raporunda, ülkedeki firmaların ekonomik görünüm konusunda daha karamsar olduklarını açıkladı

ABD federal hükümetinin bütçe açığı, 2022 mali yılında geçen yıla kıyasla yüzde 50 azalışla 1,4 trilyon dolar olarak kaydedildi.

ABD'de 2. el konut satışları yükselen faizlerin talebe sekte vurmasıyla sekizinci ayda da düşüşünü sürdürdü. National Association of Realtors verilerine göre ABD'de konut satışları Eylül'de yüzde 1,5 düşerek yıllıklandırılmış bazda 4,71 milyona geriledi.

ABD Kapasite kullanımı yüzde 80,1'den 80,3'e yükseldi. Önceki ayın sanayi üretim verisi yüzde 0,2 daralmadan yüzde 0,1 daralmaya revize edildi.

ABD Çalışma Bakanlığı'nın verilerine göre işsizlik maaşına başvuruları 15 Ekim'de sona eren haftada 12 bin düşerek 214 bine geriledi. Bu, 3 haftanın en düşük seviyesi oldu.



Eski İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak Pazar günü yaptığı açıklamada görevinden istifa eden Liz Truss’ın yerine başbakanlığa aday olacağını söyledi.

Eski İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak Twitter'dan Muhafazakar Parti liderliği ve başbakanlık için aday olduğunu duyurdu.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), önümüzdeki ayın başından itibaren 80 milyar sterlinlik İngiliz devlet tahvilinin satışına başlamasına karar verildiğini bildirdi.

Çin'de Şi Cinping üçüncü kez ÇKP Genel Sekreteri seçildi

Çin ekonomisi, yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,9 büyüme performansı kaydetti. Ekonomistlerin beklentisi yüzde 3,4 büyüme yönündeydi.

Onshore yuan, Çin’de Şian’ın bazı bölgelerinde Kovid-19 kaynaklı karantinaların büyüme endişelerini artırması ve Fed yetkililerinden gelen şahin yorumların doları güçlendirmesi ile 14 yılın en düşük seviyesine geriledi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya örneğinden "ders aldıklarını" belirterek Çin ile ilişkilerde ham madde ve teknoloji gibi konularda ekonomik bağımlılıktan kurtulmak istediklerini söyledi.

Avrupa İstatistik Ofisi'nin yayımladığı verilere göre Euro Bölgesi'nin ikinci çeyrek kamu borcu bir önceki çeyrepe göre azalarak yüzde 94,2 oldu.

S&P Global verilerine göre Euro Bölgesi'nde öncü imalat PMI endeksi Ekim'de 48,4'ten 46,6'ya gerileyerek 29 ayın en düşük seviyesine indi. Hizmet PMI endeksi tahminlere paralel olarak 48,8'den 48,2'ye geriledi. Bileşik PMI 48,1'den 47,1'e geriledi, beklenti 47,6'ydı.

Avrupa Birliği ülkelerinde yeni araç satışları tedarik zincirindeki sıkıntıların azalmasıyla 2. ayda da arttı. Ancak artışa rağmen satışlar pandemi öncesi seviyelerin altında kalmaya devam etti.

Almanya'da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), yüksek enerji fiyatlarının etkisiyle geçen ay 2021'in aynı dönemine göre yüzde 45,8 artarak rekor seviyede kalmaya devam etti.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, bakanlara ülkenin kalan 3 nükleer santralini Nisan ortasına kadar çalışır durumda tutmaları talimatı verdi.

Japonya Başbakanı Fumio Kishida, ülkenin para birimi yenin dalgalı seyriyle ilgili konuşarak gerektiğinde uygun görülen önlemleri almaktan kaçınmayaklarını belirtti.

İtalya'da, 25 Eylül'deki seçimleri kazanan aşırı sağcı İtalya'nın Kardeşleri Partisinin (FdI) lideri Giorgia Meloni, sağ koalisyon hükümetini kurdu.

Fitch Ratings, Avrupa'da yaşanan doğalgaz krizi, üçlü faiz artışı tehdidi ve Çin'in emlak piyasasında yaşanan zayıflama nedeniyle küresel kredi risklerinin son çeyrekte arttığını açıkladı.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Avrupa doğalgaz borsalarında acil durumlarda fiyatları sınırlandıracak bir mekanizma kurmayı teklif etti.

Rusya Başbakan Birinci Yardımcısı Andrey Belousov, Rus kömür üreticilerinin yüzde 50 ila 60 arasında indirimle ihracat yapmak zorunda kaldıklarını, ancak yine de kâr ettiklerini söyledi.

Çin'den geçen yılki elektrik kesintilerinin tekrarlanmasını için kömür adımı geldi. Kabine Ulusal Enerji İdaresi Başkan Yardımcısı Ren Jingdong, hükümetin 2025'te yıllık kömür üretimi yüzde 12'lik artışla 4,6 milyar tona çıkarmayı hedeflediğini söyledi.

AB Komisyonu Rusya'nın, İran yapımı insansız hava araçlarının (İHA) Ukrayna'daki savaşta kullanımıyla ilgili yeterince kanıt toplandığını, Konseyin yeni yaptırım hazırlığında olduğunu duyurdu

Demir cevheri fiyatı Çin'deki gayrimenkul krizinin talebi düşüreceği beklentisiyle Singapur'da ilk kez ton başına 90 doların altına inerek yaklaşık bir yılın en düşük seviyesine geriledi.

Prof.Dr. Nouriel Roubini "1970'li yıllarda olduğu gibi enflasyonun yükseldiği, negatif büyüme olduğu bir stagflasyon dönemine gireceğiz. Ancak bu, o dönemdekinden bile kötü olacak. Büyük staglasyonist borç krizi bekliyorum" şeklinde konuştu.

Nobel Ekonomi Ödüllü Douglas Diamond, küresel finans piyasalarında olası bir krizin, yasal düzenlemelere tabi olmayan gölge bankalar ve şirketlerden gelebileceği uyarısında bulundu.

TCMB PPK Toplantısı, 20 Eki'22 - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, politika faizi olan 1 hafta vadeli repo ihale faiz oranını 150 baz puan indirdi ve %10,5 seviyesine çekti.

Erdoğan: Faiz tek haneli rakama inecek

Nebati : Hazine Faiz Destekli Kredi Paketi'nin yürürlüğe alındığını duyurdu. Bakan Nebati sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Esnaf ve sanatkarlarımızın finansman ihtiyacını karşılamak için 60 ay vade imkanı ve yüzde 7,5’lik faiz oranıyla Halkbank vasıtasıyla kullandırılacak 100 milyar TL tutarındaki Hazine Faiz Destekli Kredi Paketi, Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe girmiştir.

BDDK aldığı yeni kararla, daha önce yabancı para nakdi varlıklar için kullanılan 15 milyon TL sınırı, 10 milyon TL’ye indirildi.

Daha önceki uygulamada nakit pozisyonu, “finansal tablolarına göre aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanı yüzde 10’nunu geçen” şirketler olarak uygulanan kısıtlama ise yüzde 5 olarak güncellendi.

BDDK ve TCMB verilerine göre 14 Ekim haftasıyla ticari kredilerde faizler 2 yılın en düşük seviyesine gerilerken, bu kredi sınıfında trend büyüme ise 2,5 ayın zirvesine çıktı.

Bu dönemde ticari kredi faizleri yıllık bazda yüzde 18,7 seviyesine geriledi. Kredi büyümesi ise yüzde 24,6'ya çıktı. BDDKsektörün kredi hacmi 14 Ekim itibarıyla 41,63 milyar lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 6,85 trilyon liradan 6,88 trilyon liraya çıktı.

BETAM tarafından hazırlanan Satılık Konut Piyasası Görünümü; Ekim 2022 notuna göre, ülke genelindeki yıllık fiyat artış oranı geçen aya oranla 1,9 puan azaldı. Böylelikle bu oran 2021 Temmuz ayından sonra ilk kez azaldı. Rapora göre, Eylül’de İstanbul'da yıllık fiyat artış oranı geçen aya oranla 9,4 puan azaldı. Önceki aya kıyasla, satılık ilan sayısı yüzde 2,8 yükselirken, satılan konut sayısı yüzde 14 düştü.

Toprak Mahsulleri Ofisi 495 bin tonluk buğday ithalatı ihalesinde en iyi teklifleri aldı. Buna göre 245 bin tonluk parti için teklifler ton başına 326,80 ile 354 dolar arasında değişti

Tarımda 2022 üretim yılında mazot ve gübre destekleri dahil olmak üzere dekar başına toplam; arpa, buğday çavdar, tritikale ve yulaf için 121 TL ödenecek.

Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Müdürü Serkan Avcı "Suiistimale konu sigorta verilerinin zenginleştirilerek sunulmasını planlıyoruz. Cüzi miktar karşılığında sigorta verilerini vatandaşlarımıza açıyoruz" dedi.



Finansal Hizmetler Güven Endeksi, Eki'22 - Endeks (FHGE) önceki aya göre 2,5 puan azaldı ve 164,3 seviyesinde gerçekleşti.

Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi, Ağu'22 - Tarım GFE aylık %1,64 arttı. Buna göre artış yıllık %135,06 oldu.

Tüketici Güven Endeksi, Eki'22 - Aylık %5,3 artarak 76,2 oldu. Maddi durum beklentisi %6,7 arttı ve genel ekonomik durum beklentisi de %5,3 arttı.

Program Tanımlı Faiz Dışı Denge, Eyl'22 - Faiz dışı denge, maliye ve program (IMF) tanımlamasına göre sırasıyla 45,5 mr TL açık ve 58,7 mr TL açık verdi. 12 aylık toplamda ise maliye tanımlı 69,0 mr TL fazla; program tanımlı 103,0 mr TL açık verdi; fark -172,0 mr TL oldu.



Menkul Kıymet İstatistikleri, 14 Eki - Yurt dışında yerleşik kişilerin önceki haftaya göre hisse senedi portföyü 169,23 mn$; DİBS ve ÖST portföyü ise 16,42 mn$ azaldı.

YP Mevduatları, 14 Eki - Yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatları önceki haftaya göre 0,10 mr$ arttı ve 213,42 mr$ oldu. Gerçek kişilerin mevduatı 1,18 mr$ azalarak 126,82 mr$; tüzel kişilerin mevduatı 1,28 mr$ artarak 86,60 mr$ oldu.

Yurt Dışı ÜFE, Eyl'22 - YD-ÜFE aylık %0,67 arttı. Buna göre artış yıllık %117,04 oldu.

Konut Fiyat Endeksi, Ağu'22 - Konut Fiyat Endeksi aylık %8,0 arttı; yıllık %184,6 arttı. TÜFE'ye göre yıllık reel değişime bakıldığında ise %58,0 arttı. Konut m2 birim fiyatı ise 15.076 TL oldu.



Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi, Eyl'22 - Bütçe dengesi 78,63 mr TL açık; faiz dışı denge 45,51 mr TL açık verdi. Yılbaşından itibaren bakıldığında bütçe dengesi 45,50 mr TL açık; faiz dışı denge 161,61 mr TL fazla verdi.

Bloomberg HT Tüketici Eğilim Anketi, Eki'22 - Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi önceki ayın nihai endeksine göre %2,3 arttı ve 66,10 oldu.

Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri, Ağu'22 - Kalan vadesine göre incelendiğinde, KV dış borç stoku 185,85 mr USD oldu. Bankalar kaynaklı KV dış borç 83,73 mr USD; bankacılık dışı sektörlerin KV dış borcu ise 66,94 mr USD oldu.

Türkiye 5 yıllık CDS primi 730.31 puan

Vix korku endeksi %1.53 ekside 30.44 puan

Move volatilite endeksi %0,86 artıda 156.95 puan

DXY Dolar paritesi 112.402

USD10Y Tahvil faizi %4.177

Baltık Kuru Yük İndeksi %0.98 ekside 1891 puan

Yorumlar

Dünya'da

Fed’in Kasım ayında 75 baz puanlık faiz artışının ardından sonraki artışların 50 baz puanda kalacağı beklentisi geçen hafta Cuma günü ABD borsalarında yukarı yönlü hareketlere neden oldu. Bununla birlikte ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin %4 üzerine çıkması ve DXY dolar paritesindeki 110 puanın üzerinde olması, başta borsalar, değerli metaller ve kripto paralar üzerindeki olumsuzlukları devam etmekte. ABD’de ara seçimlerin gelmesi, piyasaların biraz daha rahatlatabilecek yukarı yönlü hareketelere ortam yaratılmasına yol açabilir. İşsizlik rakamlarının azalması ve kapasite kullanım oranları Fed’in faiz artırımın eğilimini güçlendirirken, Konut fiyatları ve satış miktarlarının düşmesi dikkat çekici. ABD genel olarak piyasalarda resesyonu fiyatlamakta.

AB’nin Rusya enerji kaynaklarından sonra Çin’in üretimine olan bağlılığın azaltılmasına dönük vermiş olduğu mesajlar, üretim kanallarının daha çok Avrupa ve Çin alternatifi ülkelere kaymasına dönük politik değişikliği göstermesi açısından önemli görünmekte.

Çin’in beklenenden fazla büyümesine rağmen, ekonomideki yavaşlaması sanayi emtia ve petrol fiyatlarının düşmesine neden olmakta. Çin Gayrımenkul piyasasındaki sorunlar inşaat malzemelerine dönük fiyatlarda düşüş beklentilerini artırıyor.

Fitch ve önemli ekonomistlerin stagflasyon ve borç krizlerini gündeme getirmesi, durgunluk ve yüksek faizlerin başta finansal yapılar olmak üzere bir çok yapının iflas etmesi ve sonrasında reel sektöre yansıyarak işsizliğe neden olacağını vurgulamaları dikkate değer yorumlar olarak görünmektedir.

Türkiye'de

TCMB faizlerinin enflasyondan kopuk bir orana inmesi piyasalar tarafından dikkate alınmamaktadır. Bununla birlikte faiz oranlarının düşmesi bir çok kredi kullanan firmayı rahatlatırken, verilen kredilerin dövize yönelmemesi için BDDK’nın kredi sınırlarındaki hareketler kredi kullanımını zorlaştırmaktadır. Bankalar yine kredi verebilmek içn düşük faizli tahvil alma zorunlulukları, yüksek enflasyon ortamında uzun vadeli faiz risklerinin artması anlamına gelmektedir. Kredi kullanımının zorlaştırılmasına rağmen kredi rakamlarındaki artış dikkat çekmektedir.

Seçim gündemine girdiğimiz bu ortamda vergi ve Sgk afları/yapılandırmaları, EYT, KGF çalışmaları, düşük faizli esnaf kredileri piyasada düşük faizli kredilerin kullanımının artacağı ve parasal tabanın genişleyerek önümüzdeki aylarda enflasyonun yüksek seviyede devam edeceğini göstermektedir.

Merkez Bankası bilançosunun swap ve zorunlu karşılıklar hariç -60 milyar dolar seviyesinde olduğu hesaplanmakla birlikte, son iki aydır net hata noksan kalemlerindeki artış ile özellikle Rusya kaynaklı döviz girişinin devam ettiği yorumlanmaktadır. Yurtdışı dolar paritesindeki artış, enflasyon ve risk primleri dikkate alındığında kurlarda artış beklenmesi gerekirken, Merkez Bankasının dövize müdahale etmeye devam ettiği görülmektedir. Beklentiler, olası bir döviz artışının başta akaryakıt gibi ürünlere gelecek zam ile pahalılığa yolaçacağı ve bunun da oy kaybı olarak yansıyacak olması nedeniye, seçim dönemine kadar elden geldiğince döviz kurlarının bastırılmaya çalışılacağı yönündedir. Bununla birlikte parasal genişleme ve ucuz kredinin dövize yönelme, yurtdışı kredilerin itfası ve ucuz dövizle ithalat eğiliminin devam etmesi gibi nedenlerle ödeme risklerinin oluşabileceği öngörülebilir.

Yurtdışı piyasalar olumsuz eğilimleri devam etmekle birlikte, borsalarda bilançolar, yüksek enflasyon ve alternatif yatırım araçları getiri beklentisi ile yukarı yönlü hareket etmekte, ancak yabancıların satışları devam etmektedir.

Gayrımenkul piyasasında yüksek enflasyona rağmen fiyatların aşağı yönlü hareketine ilişkin veri ve satış miktarlarının düşmesi dikkat çekmektedir.

Yorumlar

Yatırım tavsiyesi değildir

Kpro | Yönetim | Finans

3 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Haftalık Ekonomik Bülten 29.10.2024

Goldman Sachs: Trump'ın gümrük vergileri ve vergi indirimleri altında euro dolar karşısında %10 düşebilir İstanbul Planlama Ajansı’nın...

Haftalık Ekonomik Bülten 23.10.2024

Mercer CFA Enstitüsü Küresel Emeklilik Endeksi'ne göre Hollanda 84.4 puanla en iyi emeklilik sistemine sahip ülke oldu. Türkiye ise 48.3...

Haftalık Ekonomik Bülten 15.10.2024

Eylül’de aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 4,67, tüketici fiyat endeksi...

Comments


bottom of page