top of page
Yazarın fotoğrafıÖzgür Barış Karaca

20 Mart 2023 Haftalık Ekonomik Bülten

Haftalık Ekonomik Bülten


Dünya


ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), iflas eden Signature Bank'ın New York Community Bankasının yan kuruluşu tarafından satın alınmasına ilişkin anlaşma yapıldığını bildirdi.


Ülkede banka iflaslarının ardından bu hafta bankacılık sistemini istikrara kavuşturmak için adımlar attıklarını belirten Biden, vergi mükelleflerinin hiçbir zararı karşılamayacaklarını kaydetti. Biden: Bankalar için daha sıkı regülasyonlar isteyeceğim


ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ülkenin bankacılık sisteminin sağlam kalmaya devam ettiğini belirterek, bu hafta atılan adımların, mevduat sahiplerinin tasarruflarının güvende kalmasını sağlama kararlığını gösterdiğini ifade etti.


ABD, Kanada, İngiltere, Japonya, Avrupa ve İsviçre merkez bankaları, dolar swap hattı operasyonlarının sıklığını artırma kararı aldı.


JPMorgan, BofA ve Citi’nin dahil olduğu büyük ABD bankaları piyasaları sakinleştirmek için First Republic Bank’e 30 milyar dolar mevduat yatırıyor.


ABD Orta Ölçekli Banka Koalisyonu (MBCA), Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) sigortasının gelecek 2 yıl boyunca tüm mevduatları kapsayacak şekilde genişletilmesini talep etti.


ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre Şubat ayında yıllık enflasyon yüzde 6,4'ten yüzde 6'ya geriledi. Aylık bazda ise enflasyon yüzde 0,4 oldu. Beklenti enflasyonun aylık yüzde 0,4, yıllık yüzde 6 artmasıydı.


ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 11 Mart ile biten haftada 192 bine gerileyerek beklentilerin altında kaldı

Avrupa Merkez Bankası (AMB) . Banka faizleri 50 baz puan artırdı.


Euro Bölgesi'nde enflasyon Şubat’ta yıllık yüzde 8,5 seviyesinde ölçüldü


İsviçre’nin en büyük bankası UBS, küresel finans piyasalarını tehdit eden bankacılık krizinin odağındaki Credit Suisse’i tarihi bir anlaşmayla satın aldı. UBS rakibini almak için 3 milyar İsviçre Frangı (3,3 milyar dolar) ödeme yapmada anlaştı. Tümü hisse devrini içeren anlaşma Credit Suisse’in cuma kapanışa göre 7,4 milyar frank seviyesinde bulunan değerinin oldukça altında gerçekleşecek.

Fransa'da 62 olan emeklilik yaşını 1 Eylül'den itibaren kademeli olarak her yıl 3 ay yükseltilerek 2030'da 64'e çıkarılmasını öngören yasa Senato'da onaylandı.


Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi, Ocak'ta bir önceki aya göre yüzde 0,7 arttı. Beklenti 0,3'lük artış olması yönündeydi


Küresel piyasalar bankacılık kriziyle ilgili gelişmelere odaklanırken altının onsu geçen yılın Mart ayından bu yana ilk kez 2 bin doları gördü. Gram altında da 1.224 TL ile yeni rekor seviyeye ulaşıldı.


Çin Gümrük İdaresi’nin verilerine göre ithalat önceki yıla kıyasla yüzde 4,2 artarak 197 milyar dolar oldu. Böylece ithalatta son 4 ayda yaşanan düşüş de sona erdi.


Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi' nin Moskova ziyareti öncesi Çin gazetesine makale yazdı. Putin, hegemonya iddiasında bulunan ve dünya ahengini bozan bazı ülkelerin aksine Rusya ve Çin’in omuz omuza durarak ortak tehditlerle mücadele ettiğini kaydetti.


Uluslararası Ceza Mahkemesi, Rus lider Putin hakkında Ukrayna’daki savaş suçu gerekçesiyle yakalama kararı çıkarıldığını açıkladı.

Rusta ve Ukrayna arasında Tahıl koridoru anlaşması uzatıldı


Bitcoin bankacılık sektöründeki endişelerin dağılmaya başlaması, Fed'in daha temkinli bir patika izleyeceği beklentileriyle haftalık %20 üzerinde yükseliş kaydetti.


Petrol piyasaları ABD'de ortaya çıkan bankacılık krizi sonrası resesyon fiyatlamalarının yükselmesiyle 15 ayın en olumsuz haftasını yaşadı.



Ekonomik Kuruluş ve Kişi Yorumları


Fitch Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesinde Türkiye'nin kredi notunu "B", görünümünü ise "negatif" olarak değiştirmeden teyit etti.


Raporda ‘B’ notunun zayıf dış finansman, müdahaleci ve geleneksel olmayan politikalar nedeniyle artan ekonomik bozulmaları, siyasi ve jeopolitik riskleri yansıttığı belirtildi.


Kurum enflasyonun hükümetin büyümeyi desteklemesi nedeniyle bu sene ortalama yüzde 56,5 olacağını, büyümenin yüzde 2,5’e gerileyeceği, 2024’te yüzde 3 olacağı görüşünü paylaştı.


Enflasyon beklentilerindeki yükseliş ve TL’de daha fazla değer kaybının enflasyon üzerinde yukarı yönlü risk oluşturduğu belirtildi.


Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Türkiye’nin bu yılki büyüme tahminini yüzde 3’den yüzde 2,8'e düşürdü. Türkiye’nin 2023 yılı için manşet enflasyon tahminini 44,6’da sabit tutan örgüt, bu yıl için çekirdek enflasyon tahminini ise yüzde 45,6’dan 43,8’e indirdi.


Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, ABD’de iflas eden bankaların gelişen ülke bankaları üzerindeki etkisinin sınırlı olmasının beklendiğini bildirdi


Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), gelişen piyasalarda finansal koşulların sıkılaştığı değerlendirmesinde bulundu.


Moody's Analytics Baş Ekonomisti Mark Zandi, artan belirsizlikler nedeniyle ABD Merkez Bankası'nın Mart toplantısında faiz artırmayacağı tahminini paylaştı.


Türkiye


Deprem nedeniyle 6 bin 807'si yabancı uyruklu olmak üzere toplam 49 bin 589 kişinin öldüğü açıklandı


Riskli yapılar ve kentsel dönüşüm destekleri artırıldı, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile eşgüdüm içerisinde maliklere yönelik sunulan finansman paketi kapsamında kişi başı 1 milyon 250 bin TL’ye kadar finansman imkanı sunulacak


Mersin deprem bölgelerinden gelen göç yoğunluğunun etkisiyle Şubat ayında kiraların en çok arttığı il olarak dikkat çekti. Şehirde kiralar yüzde 15,15 arttı. Böylece yıllık bazda kira artışı yüzde 227’ye yükselmiş oldu.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu'na göre, depremin yol açtığı felaketin Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükünün yaklaşık 2 trilyon lira yaklaşık 103,6 milyar dolar düzeyinde olduğu tahmin edildi.


Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilediği bölgelere ilişkin, "İkinci 25 bin istihdam paketini de açacağız.


Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) anlaşmalı özel sağlık kurumlarına yaptığı ödemelere yüzde 10 ile yüzde 55 oranında artış yapıldı.


993 bin lira başlangıç fiyatlı Togg T10X için ilk 4 saatte 7 bin 734 ön sipariş verildi.


İnşaat demirinin üretimi veya ithalatından inşaatta kullanım ve laboratuvar deneyleri dâhil geçen tüm aşamalarda takip edilmesi için İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) kurulacak



Türkiye İstatistikleri


TCMB ödemeler dengesi istatistiklerine göre Ocak ayında 9,85 milyar dolarla rekor cari açık kaydedildi. 12 aylık cari açık da 51,7 milyar dolarla 2014 yılının Şubat ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.


Merkezi yönetim bütçe dengesinde Ocak ayında 32,2 milyar TL olarak gerçekleşen açık, deprem felaketinin yaşandığı Şubat'ta vergi gelirlerindeki düşüşle 170,6 milyar TL'ye yükseldi. Bu, 2006'ya kadar giden veride en yüksek aylık açık olarak kayda geçti.


Türkiye genelinde konut satışları Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,0 azalarak 80 bin 31 oldu.


Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi Mart'ta yüzde 0,39 düşerek 64,42 seviyesine geriledi.

TÜİK verilerine göre Türkiye'de yaşlı nüfus, diğer yaş gruplarındaki nüfusa göre daha yüksek hızla artış gösterdi. 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus 8,5 milyon kişi ile yüzde 9,9'a ulaştı


Kur korumalı mevduat toplamı 1.6 trilyon TL'yi aştı.

Uluslararası Yatırım Pozisyonu, Oca'23 - YD varlıklar 312,1 mr USD ve yükümlülükler 574,1 mr USD oldu. Buna göre net UYP açığı 262,0 mr USD oldu.


Yurt Dışı ÜFE, Şub'23 - YD-ÜFE aylık %0,42 arttı. Buna göre artış yıllık %48,13 oldu.


Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri, Oca'23 - Kalan vadesine göre incelendiğinde, KV dış borç stoku 195,97 mr USD oldu. Bankalar kaynaklı KV dış borç 86,65 mr USD; bankacılık dışı sektörlerin KV dış borcu ise 72,34 mr USD oldu.


Piyasa Katılımcıları Anketi, Mar'23 - Yılsonu beklentisi TÜFE için %37,7 (ö.%35,8); USD/TL için 22,91 (ö.22,84) oldu. 2023 yılı büyüme beklentisi %3,5 (ö.%3,6). 12 ay sonra TÜFE %31,6 (ö.%30,8) ve USD/TL 23,52 (ö.23,10) bekleniyor. 2024 yılı büyüme beklentisi ise %4,4 (ö.%4,5).


Menkul Kıymet İstatistikleri, 10 Mar - Yurt dışında yerleşik kişilerin önceki haftaya göre hisse senedi portföyü 53,52 mn$; DİBS ve ÖST portföyü ise 85,39 mn$ azaldı.


YP Mevduatları, 10 Mar - Yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatları önceki haftaya göre 1,13 mr$ arttı ve 187,56 mr$ oldu. Gerçek kişilerin mevduatı 0,11 mr$ azalarak 111,09 mr$; tüzel kişilerin mevduatı 1,24 mr$ artarak 76,47 mr$ oldu.


Konut Fiyat Endeksi, Oca'23 - Konut Fiyat Endeksi aylık %6,9 arttı; yıllık %153,1 arttı. TÜFE'ye göre yıllık reel değişime bakıldığında ise %60,5 arttı. Konut m2 birim fiyatı ise 18.683 TL oldu.


Özel Sektör Yurt Dışı Kredileri, Oca'23 - Özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borçları vadesine göre incelendiğinde; 151,1 mr USD borcun uzun vadeli; 8,6 mr USD borcun ise kısa vadeli (ticari krediler hariç) olduğu görülmektedir.


Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi, Şub'23 - Bütçe dengesi 170,56 mr TL açık; faiz dışı denge 136,34 mr TL açık verdi. Yılbaşından itibaren bakıldığında bütçe dengesi 202,80 mr TL açık; faiz dışı denge 147,22 mr TL açık verdi.


Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi, Şub'23 - Tarım ÜFE aylık %6,58 arttı. Buna göre artış yıllık %127,56 oldu.


Türkiye 5 yıllık CDS primi 530.11 puan

Vix korku endeksi 27.34 puan

Move volatilite endeksi 180.11 puan

DXY Dolar paritesi 103.770

USD10Y Tahvil faizi %3.339

Baltık Kuru Yük İndeksi 1535 puan


Yorumlar


Dünya



ABD'de tahvillerde faiz yükselmesi nedeniyle oluşan değer kaybı ile başlayan Silicon Valley Bank'a kayyum atanması sonrası bankacılık krizinde ABD'de iki bankanın limit olmaksızın tüm mevduta güvence verilmesinden sonra, mevduat sahiplerinin küçük ve orta ölçekli bankalardan paralarını büyük bankalara yönlendirmesi ile kriz farklı bir boyuta ulaşmış durumda.


Büyük bankaların orta ölçekli bankalara mevduat transferi gibi geçici tedbirler alınırken, hükümetin riskli bankalar konusundaki net olmayan açıklamaları endişeleri artırmakta. Merkez Bankasının piyasadan doğrudan tahvil alması, tahvillerin değer kazanması ve bilançoların düzelmesini sağlarken, küçük ve orta ölçekli bankalardan para çıkışının devam etmesi sorunu derinleştirebilir.


Piyasalar FED'in yıl sonuna kadar faizleri 1 puan kadar indirebileceği gibi daha önceden öngörülmeyen bir ihtimali değerlendirmeye başlamış durumdalar.


Tahvil değer kaybının Credit Suisse'nin azalmış piyasa değerinin çok altında UBS'e devrwdilmiş olması ve UBS'nin 100 milyar franklık devlet desteği ve CDS prim şartı getirmesi, durumun beklenilenden daha kötü olduğu yorumlarına neden olmakta. Sorunların Deutsche Banka yansıyabileceği ekonomistlerce dile getirilmekte.

Faiz indirim beklentileri, FED, AB, İngiltere, Japonya Vb ülkelerin tahvil alım yolu ile piyasya likidite verme politikası, başta altın, gümüş gibi değerli metallerin değerini artırırken, geçen haftalarda stabil coinler nedeniyle olumsuz etkilenen kripto paralarda hızlı bir yükselişe neden oldu


Endüstriyel emtia fiyatları ise Çin ekonomik beklentilerindeki zatıflık, ABD ve AB'de stagflasyon beklentilerinin artması ile başta petrol olmak üzere düşülş eğiliminde.


Tahvil faizlerinde beklentilere göre ciddi farklılıklar dikkat çekmekte.


Türkiye


Türkiye gündemi deprem ve seçime odaklanmış iken, rekor dış ticaret açığı, borsada yurtdışı piyasalara odaklı düşüş, mevduat faizlerindeki artış eğilimi ile kur korumalı mevduat artışının devam etmesi, kısa vadeli borçlarda rekor seviyede artış, bütçede rekor açıklar dikkat çekici.


Anket sonuçlarına bakıldığında partilere yakın şirketlerin anketleri arasında ciddi farklar var iken 16 anket şirketinden 9 tane açıklanan anket ortalamasında millet ittifakının ve Kılıçdaroğlu"nun önde olduğu görülmekte.


Derecelendirme şirketleri, TCMB beklenti anketlerin yıl sonu enflasyon beklentilerinin yüksek olması, bütçe açıkları, kur risklerinin vurgulanması dikkat çekici.


Yorumlar


Yatırım tavsiyesi değildir

Kpro | Yönetim | Finans


1 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Haftalık Ekonomik Bülten 29.10.2024

Goldman Sachs: Trump'ın gümrük vergileri ve vergi indirimleri altında euro dolar karşısında %10 düşebilir İstanbul Planlama Ajansı’nın...

Haftalık Ekonomik Bülten 23.10.2024

Mercer CFA Enstitüsü Küresel Emeklilik Endeksi'ne göre Hollanda 84.4 puanla en iyi emeklilik sistemine sahip ülke oldu. Türkiye ise 48.3...

Haftalık Ekonomik Bülten 15.10.2024

Eylül’de aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 4,67, tüketici fiyat endeksi...

Comments


bottom of page