Haftalık Ekonomik Bülten
Dünya
Pazartesi günü Asya işlemlerinde ABD devlet tahvilleri tüm önemli vadelerde gerilerken politika faizine hassas iki yıllık tahvilin getirisi yüzde 5’i aştı. 10 yıllık getiri ise üç baz puan yükselerek yüzde 4,29’a ulaştı.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ABD'nin istihdam piyasasına büyük zarar vermeden enflasyonu kontrol altına alabileceğinden giderek daha fazla emin olduğunu söyledi.
ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 2 Eylül ile biten haftada 216 bine indi. Ülkede işsizlik maaşı başvurularının Şubat’tan bu yana en düşük seviyesine geriledi.
ABD Gelir İdaresi (IRS), vergilerden kaçınmaya yönelik planları tespit etmek için yapay zeka ve gelişmiş teknolojileri kullanarak, ortalama vergi mükelleflerinin üzerindeki yükü azaltmayı hedeflediğini bildirdi.
ABD'de Ağustos ayına ilişkin hizmet sektörü PMI verisini açıkladı.Buna göre ABD'de hizmet endeksi Ağustos'ta 54,5'e yükseldi.
Çin'de Ağustosta Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 3 gerilerken Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 0,1 yükseldi.
Çin Gümrük İdaresi verilerine göre Ağustos ayında bir yıl öncesine göre ihracat yüzde 8,8 düştü. ithalat ise yüzde 7,3 daraldı.
Çin'de gayrimenkul sektörüne yönelik destek paketlerinin genişletileceğine dair beklentiler zor durumdaki emlak şirketlerinin hisselerinde rekor yükselişler yaşanmasına neden oldu.
Çin'in kamu kurumlarında iPhone kullanılmasını yasakladığına dair iddiaların ardından Apple hisse değeri iki günde 200 milyar dolar azaldı.
Almanya'da sermaye ve tüketim mallarının öncülüğünde bir önceki aya göre yüzde 0,8 düştü. Ülkedeki sanayi üretimi yıllık olarak ise 2,1 oranından geriledi.
G20 Liderler Zirvesi'nin bildirisinde "Nükleer silahların kullanılması veya kullanma tehdidi kabul edilemez." ifadesi kullanıldı.
Ekonomik Kuruluş ve Kişi Yorumları
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres,"Gezegenimiz bir kaynama döneminden geçti. Şimdiye kadar kayda alınan en sıcak yaz yaşandı. İklim yıkımı başladı" uyarısında bulundu.
FAO: Dünyada gıda fiyatları son 1 yılda yüzde 11,8 geriledi
IMF ile G20 tarafından kurulan Finansal İstikrar Kurulu’nun (FSB) ortak raporunda ripto varlıkların makroekonomik ve finansal istikrar açısından etkilerine değinilerek, bu varlıkların yaygın şekilde benimsenmesinin para politikasının etkinliğini zayıflatabileceği, sermaye akışı yönetimi önlemlerini atlatabileceği, mali riskleri artırabileceği, reel ekonomiyi finanse etmek için mevcut kaynakları yönlendirebileceği ve küresel finansal istikrarı tehdit oluşturabileceği aktarıldı.
Goldman Sachs, enflasyonun soğuması ve hâlâ dirençli olan işgücü piyasasının Fed'in faiz oranlarını daha fazla artırmasına gerek kalmayabileceğini göstermesi nedeniyle ABD'nin resesyona girme ihtimalini daha önce yüzde 20 iken şimdi yüzde 15 olarak görüyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Türkiye’nin kredi notunu teyit etti, not görünümünü yükseltti. Not görünümünün revize edilmesinin ‘daha geleneksel politika karışımına dönüşü’ yansıttığı belirtildi.
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin kredi notuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, son dönemde geleneksel ekonomi politikalarına dönüşün daha güçlü bir kredi açısından olumlu değerlendirildiğinin sinyalini verdi.
ABD’li yatırım bankası JPMorgan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) faiz beklentisini yükseltti. Kurum, Eylül ve Ekim’de toplam 1000 baz puanlık faiz artışı bekliyor.
Türkiye
2024-2026 dönemine ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme gibi temel makro ekonomik hedeflerin yer aldığı Orta Vadeli Program kamuoyuna açıklandı. Buna göre 2023 büyüme beklentisi bir önceki programa göre yüzde 5'ten yüzde 4,4'e çekildi. 2024 büyüme hedefi ise yüzde 5,5'ten yüzde 4'e geriledi. Enflasyon hedeflerinde ise belirgin artış dikkat çekti. Buna göre önceki programda yüzde 24,9 olarak belirlenen 2023 enflasyon tahmini yüzde 65'e çıktı. 2024 enflasyon tahmini ise yüzde 33'e yükseldi.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez Türkiye ekonomisini istikrara kavuşturacak politikalara eşlik etmeye kararlı olduklarını belirterek önümüzdeki üç yıl için Dünya Bankası Yönetim Kurulu'na 18 milyar dolarlık yeni operasyonlar sunmayı öngördüklerini belirtti.
Haziran ayında fazla veren cari denge Temmuz'da yeniden açık kaydetti.
1 Eylül itibariyle 1-3 ay vadeli ortalama mevduat fazi yüzde 37,6, ticari krediler yüzde 37,9 olarak izlenirken ihtiyaç kredilerindeki artış yüzde 50'yi aşarak yüzde 53 seviyesine geldi.
JPMorgan Türk lirasında sınırlı hacimde uzun pozisyon tavsiyesinde bulundu.
Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun yayımladığı verilere göre borsada yatırımcı sayısı 6 milyon 257 bin 415 kişi rekor tazeledi. Verilere göre 15 günde yatırımcı sayısındaki artış 627 bin olurken, bir aylık artış 1 milyon 158 bin oldu.
Türkiye İstatistikleri
Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre Temmuz'da cari açık 5,5 milyar dolar oldu. Veri piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşirken, detaylarda altın ithalatındaki ivme dikkat çekti. Portföy yatırımları aynı döneminde 1,2 milyar dolar tutarında net giriş kaydetti.Net hata noksan tarafında ise Temmuz'da 2,8 milyar dolarlık giriş yaşandı.
E-ticaret satış cirosu 2023'te yüzde 122 büyüdü
Kur korumalı mevduatların toplam büyüklüğü geçen hafta 20,3 milyar TL düşüş kaydetti. Böylelikle KKM'de düşüş serisi ikinci haftaya çıktı.
Sanayi Üretim Endeksi, Tem'23 - TA sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre %7,4 arttı; MTA sanayi üretim endeksi ise önceki aya göre %0,4 azaldı.
Ödemeler Dengesi, Tem'23 - Cari işlemler aylık 5,47 mr USD açık verdi. 12 aylık cari işlemler açığı 58,52 mr USD oldu.
İhracat İklimi Endeksi, Ağu'23 - İSO Türkiye İhracat İklimi Endeksi 49,1 oldu. (ö:50,3)
Hazine Nakit Gerçekleşmeleri, Ağu'23 - Nakit dengesi 61,91 mr TL fazla; faiz dışı denge 140,71 mr TL fazla verdi. 12 aylık toplam bakıldığında nakit dengesi 533,2 mr TL açık; faiz dışı denge 64,5 mr TL açık verdi.
Menkul Kıymet İstatistikleri, 1 Eyl - Yurt dışında yerleşik kişilerin önceki haftaya göre hisse senedi portföyü 253,86 mn$; DİBS ve ÖST portföyü ise 367,78 mn$ arttı.
YP Mevduatları, 1 Eyl - Yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatları önceki haftaya göre 0,16 mr$ azaldı ve 178,40 mr$ oldu. Gerçek kişilerin mevduatı 0,78 mr$ artarak 106,89 mr$; tüzel kişilerin mevduatı 0,94 mr$ azalarak 71,52 mr$ oldu.
Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri, Haz'23 - Firmaların net döviz pozisyonu 83,8 mr USD açık oldu. Kısa vadeli net döviz pozisyonu ise 62,0 mr USD fazla oldu.
Türkiye 5 yıllık CDS primi 378.57 puan
Vix korku endeksi 14.20 puan
Move volatilite endeksi 104.34 puan
DXY Dolar paritesi 104,657
USD10Y Tahvil faizi %4.29
Baltık Kuru Yük İndeksi 1186 puan
Yorumlar
Dünya
ABD’de artırılan büyüme verileri, iyi gelen istihdam faizlerin enflasyon düşene kadar en erken gelecek Haziran'a kadar aynı kalacağına dönük yorumları destekliyor. Faizlerin yukarıda olması fazilerden yararlanmak isteyen finansal kuruluşların ellerindeki tahvillere satış eğilimi getirirken, ABD 10 yıllık tahvil failzeri %4.29 a ulaşması enflasyonun üzerinde reel getiri beklentisi ile borsalar, kripto paralar, altın ve gümüş gibi yatırım araçlarını baskılamakta. Bu sürecin devamı borsalarda düzeltme eğilimini güçlendirirken, altın ve gümüş gibi araçlarda beklenilen artışın gecikmesine yol açabilir.
Kriptolarda borsa yatırım fonlarına ilişkin davaların kazanılması kriptolara hareket getirirken, IMF ve ABD otoriteleri kripto paralara ilişkin olumusuzluklar ve özellikle stabil coinlere dönük çabaların yoğunlaşması ve yüksek faiz ortamı alt coinlerde ciddi kayıplara yol açması muhtemel görünmekte.
Rusya ve Suuidi Arabistanın petrol arz kesintilelerine devam edecek olması, petrol, doğalgaz, kömür gibi emtialar ile enerji fiyatlarında artış eğilimini desteklerken, Çİn'in büyüme eğiliminin zayıflaması emtia fiyatlarını aşağı çekme eğiliminde.
Çin'in kamu personeline apple telefonlarını yasaklaması ve Nvidia hisseleri üzerinde en büyük yatırım şirketi Blackrock'ın satış rakamlarını artırmak için sipariş oluşturmasına dönük manüpülasyonlar teknoloji hisselerinde düşüş eğilimlerini tetikler nitelikte.
G20 zirvesinde Hindistan'ın Rusya ve Çin etkisinden çıkmasına dönük olarak Hindistan, Suudi Arabistan, İsrail ve Yunanistan ticaret hattı oluşturulması (Türkiye açısından olumsuz) önemli bir gelişme olarak görülmekte.
Türkiye
İsveç'in Nato üyeliğine Türkiye'nin onay vermesi sonrası Dünya Bankasından 2-3 yıllık dönemde Türkiye'ye kredi imkanlarının 18 milyar dolar artırılması, JP Morgan'ın küçük miktarlarda TL alın önerisi, Fitch görünümün durağandan olumluya çevirilmesi, Moodys açıklamaları olumlu haberler iken arkada ABD'nin İsveç'in Nato üyeliği sonrası desteğinin alınmış olduğuna dair yorumları güçlendiriyor.
Cari açık 5,47 Milyar dolarak oalrak devam etmekle birlikte, Fitch'in döviz krizine dönük olarak riskin yönetilebileceğine dair açıklamaları, Net hata noksan kaleminde seçim sonrası 15 milyar dolara yakın para girişi, Kur korumalı mevduata haftalık 20 milyar TL lik azalışla birlikte paranıın ağırlıklı olarak döviz mevduatına kayarak yine bankacılık sisteminde ağılıkla kaldığı, şimdilik dövize merkez bankası üzerinden dolayılı müdahale edildiği ve kontrol edildiği dikkate değer olarak görülüyor. OVP orıgramında 2022 ortalaması 23.9 tl olarak dikkate alınan kurun doğrusal hesaplama ile 29.9 TL olacağı belirtilmiş durumda.
Mehmet Şimşek'in dolar kuruna müdahale edilmeyeceği açıklamaları ile birlikte, parasal sıkılaşma için konut kredileri ve bireysel kredilerde faiz artışı ve miktarsal kısıtlamalara gidileceği, ücret artışlarında gerçekleşen değil hedefelenen enflasyonun (2024 %33) dikkate alınacağı açıklamaları, bireysel kredi ve kredi kartlarında yeni faiz artışlarının geleceğini göstermesi ve gıda hariç perakende sektörde daralma olacağının göstermesi ve ilgili hisselere yansıyacağını göstermesi açısından önemli.
Yabancıların son 2.5 yılın en fazla tahvil alımını yapmış olması yabancı para girişini göstermesi açısından önemli iken, tahvil faizlerinin ve yine tutarsal rakamların düşük kalması ancak kurların aşağı düşmesi noktasında mantıklı iken cari açık dikkate alınarak kısa süreli bir hareket olması mevcut CDP primleri dikkate alınarak muhtemel görünmekte.
Mevcut şartlarda özellikle yabancılar için cazip pd/dd değeri ve fk oranı düşük endeks 100 kağıtları için pozitif, tl mevduat cazip olmaktan uzak, dolar yatay seyirli, altın ve gümüş ise ABD tahvillerindeki süreç bitmeden yatay olarak görülmekte.
Yorumlar
Yatırım tavsiyesi değildir
Kpro | Yönetim | Finans
Comments